Waar Kruiden en Specerijen Goed Voor Zijn

Loes Knetsch ©

Waar Kruiden en Specerijen Goed Voor Zijn

We specificeren kruiden in categoriën. Keuken-, veld- en onkruiden. Dat we een kruid een “onkruid” noemen neemt niets af van de waarde die dit kruid voor ons lichaam kan hebben. Hieronder vind je een alfabetische lijst van keuken-, veld-, en onkruiden en waar deze kruiden en specerijen goed voor zijn.

Aardbei; gebruik: Vrucht en blad

In de keuken
De aardbei is zeer geschikt in salades, als topping of in smoothies. Van het blad kan thee gezet worden. Je kan aardbeienblad drogen om het hele jaar door voor thee te gebruiken.

Gezondheid
10 Redenen Om Van Aardbeien Te Houden
De wilde bosaardbei heeft de meeste geneeskracht in zich. De gekweekte variant uit de supermarkt is weliswaar groter maar is aanzienlijk in kracht afgenomen. De (bos)aardbei bewijst haar diensten het meest bij artritis, reuma en jicht. Ze zit vol met vitaminen en mineralen.
Thee getrokken uit aardbeiblad helpt bij maag- en darmklachten en versterkt het immuunsysteem.

Aloë Vera; gebruik: Sap

Zie artikel 12 voordelen van Aloë Vera…

Adderwortel; gebruik: De gehele plant

In de keuken
De blaadjes kunnen in slamix gegeten worden.

Gezondheid
Aftreksel van adderwortel bij diarree, maagwandontsteking en aambeien. Gorgelen bij mond- en tandvleesproblemen en bij aften.

Akkerdistel; gebruik; Stengel, wortel, jong blad(zonder stekels)

In de keuken
Vroeger bekend als armelui’s voedsel. Geschilde stengel smaakt naar bleekselderij. De jonge stekeloze blaadjes kunnen gekookt, gebakken en in rauw de sla verwerkt worden. De rauwe wortels zijn ook eetbaar. En de bloemen zijn eetbaar en kunnen als decoratie gebruikt worden.

Gezondheid
Vooral gebruikt door fytotherapeuten bij leverschade en leververvetting.

Alantswortel; gebruik: wortel

In de keuken
Gesneden alantswortel is geschikt voor alantswortelthee

Gezondheid
Drijft vocht af en werkt heilzaam bij reumatische- en ademhalingsaandoeningen. In Alant wortel zit inuline. Inuline is een zoetstof die geschikt is voor diabetici.

Alsem; gebruik: Blad

In de keuken
Experimenteer niet met deze plant. Alsem is in grotere hoeveelheden giftig. Lang en intensief gebruik kan leiden tot verslaving, en kan hallucinaties opwekken.

Gezondheid
Wordt gebruikt in moxa-behandelingen tegen reuma – in warmte kompres bij reuma, als desinfectans. Er gaan ook geluiden op dat Alsem goed zou werken bij bepaalde soorten kanker. Een onjuiste dosering kan ook ongewenste effecten veroorzaken.

Anijs; gebruik: Zaden /vruchten en blad

In de keuken
Bloem/zaad: Curry, tafelzuur, soep, thee. Blad: Salades, visgerechten en groentes.

Gezondheid
Thee tegen winderigheid en darmkrampen. (Steranijs is ongeschikt voor kinderen en zwangeren)

Ashwaganda (Indiase Ginseng); Gebruik: Wortel en bladeren

In de keuken
Ashwagandha-wortel, melk en honing, voor het slapengaan genomen om een goede nachtrust te bevorderen. Gebruik hele macadamia-noten, gemengd met water tot een gladde en romige massa. Super snel en gemakkelijk. Voeg wat aromatische kruiden toe aan de mix – kaneel, kruidnagel en nootmuskaat, een halve vanilleboon, een snuifje zeezout en een hele dadel om te zoeten. Als je al het bovenstaande hebt gemengd, verwarm je het zachtjes op het fornuis voordat je het serveert.

Gezondheid
Vermindert stress en verlaagt het cortisol (stresshormoon) niveau, geeft meer energie, stabiliseert het bloedsuiker gehalte, gaat neuro-degeneratieve ziektes te lijf, heeft een ontstekingremmende werking, vermindert de groei van kankercellen, het kan depressies verminderen, vermeerdert het testosteron gehalte en vruchtbaarheid bij de man, het kan de spiermassa vergroten, verlaagd het cholestorol gehalte, verbetert het geheugen.

Hoe gebruik je Ashwagandha?

Lees ook: MS? Fibromyalgie? Of toch de ziekte van Lyme?

Basilicum; gebruik: Blad

In de keuken
In italiaanse gerechten; pasta, pizza, vermengt met gehakte olijven en knoflook, tomaten/mozarella salade. Gebruik het ook eens in een smoothie.

Zelf pesto maken: Pureer basilicum met parmazaanse kaas, pijnboompitten en olijfolie.

Gezondheid
Aftreksel/thee goed voor spijsvertering, tegen angst, goed voor concentratie. Het houdt de zuurbalans in het lichaam neutraal. Bij ademhalingsstoornissen, verkoudheden en stress. Basilicumthee gaat misselijkheid tegen. Het schijnt ook te helpen bij menstruatie- en darmkrampen.

(Zet een basilicum plantje uit de winkel op een schoteltje water)

Berkenblad; Gebruik: Blad

In de keuken
Zet thee van de bladeren

Gezondheid

Werkt bloedzuiverend en reinigd de lever. Goed bij alle reumatische klachten. Werkt vochtafdrijvend bij zwellingen. Ook goed te gebruiken als kompres.

Bernagie; gebruik: Bloem en blad

In de keuken
Bloem: In salades, geconfeit of taart
Blad: In salades, yoghurt, zachte kaas, in ravioli

Gezondheid
Blad: Rijk aan mineralen bij een zoutloos dieet. Kompress met papje verzacht ontstekingen

Bieslook; gebruik: Stengels

In de keuken
Salades, soepen, kaasdips, kruidenboter, pastas, garnering

Gezondheid
Bevordering van de eetlust

Bonenkruid; gebruik: Blad en bloesem

In de keuken
Blad: Koken met bonen, wordt gebruikt in salami, peperachtig, past in een zoutloos dieet

Gezondheid
Bloesem: aftreksel/thee antiseptisch gorgelmiddel
Blad: Fijn gehakt op insectenbeten

Bramen; gebruik: Vruchten en blad

In de keuken
Blad is te gebruiken als thee. De vrucht doet het goed als topping, in smoothies en in salades.

Gezondheid
Helpt mee om afvalstoffen te verdrijven en is goed tegen diarree. Het versterkt je weerstand en werkt ontstekingremmend. Bramenblad is goed voor de blaas en de nieren en is rijk aan vitamine A en C.

Brandnetel; gebruik: Jong blad en toppen

In de keuken
puree van maken (net als spinazie a la crème), gedroogd als heilzame thee. Gesmoord in de olie of fijngesneden door een omelet.

Gezondheid
Sterk ontstekingsremmend, bacterie werend, zuiverend voor het gehele lichaam, zowel bij inwendig als bij uitwendig gebruik, vochtafdrijvend, heilzaam bij opgebouwd urinezuur bij artritis, jicht of vochtophoping bij zwellingen, goed voor lever en nieren, kan bij inwendig gebruik allergieën verminderen. Ook de huid vaart wel bij brandnetel, bv. acne, prosiasis, brandwonden, steenpuisten, eczeem en huiduitslag. Op een steenpuist kun je een theezakje leggen van brandnetelthee.

*Als je overgevoelig bent voor histamine kun je het gebruik van brandnetel beter vermijden.

Lees ook Natuurlijke thee tegen hoesten…

Citroengras; Gebruik: Stengels

In de keuken
Ook wel Sereh genoemd. Heerlijk in Aziatische gerechten. De kern van de stengel wordt gebruikt voor thee en meegekookt in rijsttafel gerechten. Het geeft een frisse smaak.

Gezondheid
Helpt bij een prikkelbare dikke darm en is goed bij griep en verkoudheid. Door de ontstekingremmende eigenschappen kan het helpen bij bacteriële ontstekingen. Citroengras is effectief tegen jeuk.

Citroenmellisse; Gebruik: Blad

In de keuken
Als thee te gebruiken. Jonge blaadjes in de salade. Lekker bij visgerechten en omelet. Ook leuk als eetbare versiering op toetjes.

Gezondheid
Werkt ontspannend op het gehele lichaam. Helpt je bij het verbeteren van je geheugen en concentratie vermogen. Is goed voor een gezonde en ontspannen nachtrust. Hét kruid bij verdriet, rouw, nervositeit en stress. Tevens een geweldige plant voor bijen, terwijl ze andere hinderlijke insecten op afstand houdt.

Citroenverbena; gebruik: Blad

In de keuken
Vruchtenpudding, inmaken, appelgelei

Gezondheid
Tegen verstopte neus, verbeteren spijsvertering, maagkrampen, misselijkheid en hartkloppingen. Kan maag irritatie veroorzaken.

Dille; gebruik: Zaad

In de keuken
Soepen, visgerechten, inmaken, kool, kruidenboter.

Gezondheid
250ml kokend water met 15gr gekneusd dillezaad. Spijsvertering, winderigheid,hik, maagkrampen, slapenloosheid, kolieken. 1 eetl. voor volwassenen, 1 theel. voor kinderen <10.

Dovenetel; gebruik: Blad en bloemen

In de keuken
Kook als spinazie.

Gezondheid
Thee van de gedroogde bloemen werkt samentrekkend bij menstruatie problemen.

Dragon; gebruik: Blad en wortel

In de keuken
Blad: In kruidenazijn, bearnaise saus, Hollandaise saus, avocadoschotels, visgerechten

Gezondheid
Blad: Aftreksel is rijk aan vitamine A en C. Goed voor de spijsvertering.
Wortel: Kauwen tegen kiespijn.

Duizendblad; gebruik: Blad

In de keuken
Salades en kaasdips, licht perperachtig

Gezondheid
Kauw op vers blad tegen kiespijn, trek thee voor spijsverteringsklachten, menstruatieklachten en tegen verkoudheid. Overmatig gebruik kan de huid gevoeliger maken voor licht.

Engelenwortel; gebruik: Blad

In de keuken
Gehakt blad samen met munt in mayonaise

Gezondheid
Thee van het blad bij winderigheid.

Gember; gebruik: Wortel/knol

In de keuken
Vleesschotels, sauzen, wortels, brood

Gezondheid
Goed voor spijsvertering, bij reumatische pijnen, keelpijn

Lees ook Natuurlijke thee tegen hoesten…

Goudsbloem; gebruik: Bloem

In de keuken
Bloemblaadjes in rijst, vis, soepen, zachte kaas, yoghurt, kruidenboter, omelet

Gezondheid
Aftreksel/thee goed voor spijsvertering en aanmaak van gal (nuttig voor alcoholisten) Antiseptisch in zalf bij doorligwonden

Heemst; gebruik: Wortel, zaad, bloem

In de keuken
Zaad, bloem en blad in salades.

Gezondheid
Aftreksel/thee tegen hoesten, diarree, slapenloosheid, tandontsteking.

Heermoes; gebruik: stengels

In de keuken
Maak klaar als asperges met een sausje. Gebruik alleen de jonge plantjes. Als kruidenthee.

Gezondheid
Goed bij aderverkalking en voor hart en bloedvaten. Heermoes heeft ontstekingsremmende, verzachtende en pijnstillende werking. Als kompres op wonden.

Herderstasje; gebruik: Blad en bloemen

Gebruik de jonge blaadjes in de soep of salade.

Gezondheid
Het herderstasje zit boordevol vitaminen en mineralen en is eigenlijk goed voor alles wat met het bloed te maken heeft. Van spataderen tot bloedend tandvlees.

Japanse Duizendknoop; gebruik: Stengel

In de keuken
Als de plant net ontspuit kun je de jonge stengels gebruiken voor jam. Koken als rabarber met suiker en een stokje kaneel. Daarna gaat het door de zeef om de vezels te verwijderen.

Gezondheid
Bevat resveratrol wat ontstekingremmend werkt.

Kamille; gebruik: Bloem en blad

In de keuken
Thee van bloemen werkt rustgevend

Gezondheid
Gorgelen bij keelpijn, kompres bij zonnebrand, alle huidproblemen

Lees ook Natuurlijke thee tegen hoesten…

Kaneel; gebruik: Schors

Zie artikel Het vergeten medicijn honing met kaneel…

Karwij; gebruik: Zaad

In de keuken
Vlees en stoofpotten, bij kool vermindert het de koollucht, soepen, brood, cake, gebakken appels, kaas

Gezondheid
Aftreksel/thee voor de spijsvertering, kauwen op rauw zaak voor frisse adem, tegen winderigheid

Kervel; gebruik: Blad en zaad

In de keuken
Blad: Salades, soepen, sauzen, visgerechten en eierschotels.
Zaad: Salades, appeltaart,

Gezondheid
Blad: Eet rauw bij vitamine C gebrek, verminderd slijmvliesontstekingen, verbeterd de circulatie, bij leverklachten.

Kleefkruid; gebruik: Toppen voor de bloei

In de keuken
Even koken, zeven en het groentesap ervan drinken. Als groente smaakt het naar witlof, een beetje bitter.

Gezondheid
Werks zeer sterk ontgiftend. Maak een kompres bij huidaandoening.

Koriander; gebruik: Zaad

In de keuken
Tomatenschotels, chutney, ratatouille, kerryschotels, soepen, sauzen, groenten

Gezondheid
Als thee voor apperatief voor goede spijsvertering, in zalf voor pijnlijke reuma en spieren, nervositeit

Knoflook; gebruik: Knol

Zie artikel Kan je teveel knoflook eten?…

Kruidnagel; gebruik: Bloem

In de keuken
Vleesgerechten, soepen

Gezondheid
Kauwen op kruidnagel bij kiespijn, antiseptisch, desinfecterend, pijnverzachtend, insectenwerend
(Mieren gaan ervan op de loop)

Lees ook Kauwen op kruidnagel tegen keelpijn…

Lavas; gebruik: Zaad, blad, stengel, wortel

In de keuken
Zaad: in brood, pastei, salades, aardappelpuree, rijst
Blad: Lavassoep, stoofpotten, salades
Stengel: Stomen en serveren met witte saus, stoofpotten, soepen
Wortel: Koken of inmaken in’t zuur

Gezondheid
Aftreksel/thee van zaad, blad en wortel bij moeilijk urineren.
Niet gebruiken als nierpatient of in de zwangerschap.

Laurier; gebruik: Blad

In de keuken
Stoofpotten, soepen sauzen, paté, kerrieschotels

Gezondheid
Aftreksel/thee goed voor de spijsvertering

Madeliefje; gebruik: Blad, wortel

In de keuken
Wilde madeliefjes zijn eetbaar. Die je in het tuincentrum koopt niet. De jonge blaadjes kunnen in de slaschotel.

Gezondheid
Eerste hulp plantje van moeder natuur. Kauw op de blaadjes bij mondzweren. Maar werkt ook als je ze uitkauwt en op een huidwond legt. Zet er thee van. Heilzaam bij artritis en reuma. Een aftreksel van de wortel kan eczeem verlichten.

Marjolein: gebruik; Blad

In de keuken
Salades, soepen, vleesgerechten

Gezondheid
Hogebloeddruk, slapeloosheid, spanning, verkoudheid, hoofdpijn

Mierikswortel; gebruik: Blad en wortel

In de keuken
Wortel: Voor mierikswortelsaus, bij vis, koolsalade, dipsaus.
Blad: Fijn gehakt in hondenvoer tegen wormen.

Gezondheid
Geraspte wortel bij stijve spieren, reuma en ischias

Mosterd; gebruik: Zaad

In de keuken
Mosterdsaus van gemalen zaad, conserveermiddel bij inmaak in’t zuur, in mayonaise

Gezondheid
In voetenbad bij verkoudheid

Munt; gebruik: Blad

In de keuken
Sauzen, chocolade desserts, bij nieuwe aardappelen, fruitsalades, punches

Gezondheid
Aftreksel/thee bij verkoudheid en griep, koude thee tegen hikken, met gedrenkte muntbladeren masseren bij migraine

Lees ook Natuurlijke thee tegen hoesten…

Paardenbloem; gebruik: Blad en wortel

In de keuken
Blad: Salades, gebruik jonge blaadjes, op een sandwich
Wortel: Als koffie surrogaat, in de oven drogen (middelmatige temperatuur, licht verschroeid) maak een aftreksel

Gezondheid
Aftreksel/thee van de wortels, bladeren en de lintbloemen is ontgiftend, bloedzuiverend en urinedrijvend en bevordert het herstel van lever en galfunctie, anti-reumatisch, tegen zweren in de urineleider

Lees ook Natuurlijke thee tegen hoesten…

Perzikkruid; gebruik: Blad

In de keuken
Jong blad kan in de sla, oudere blaadjes als groente kort koken of bakken.

Gezondheid
Trek thee van het perzikkruid eventueel samen met selderie en munt en neem elk uur een eetlepel bij nierkwalen, nierstenen, aambeien of maagproblemen.

Peterselie; gebruik: Blad

In de keuken
Salades, sandwich, eiergerechten, soepen, vis, gekookte aardappelen, wortels, sauzen

Gezondheid
Kauwen voor frisse adem, antiseptisch in papje op wonden en insectenbeten

Lees ook Waarom is peterselie goed voor fibromyalgie?…

Rozemarijn; gebruik: Bloem en blad

In de keuken
Bloem: Versiering op salades, konfijten voor garnering, smoothies
Blad: Vleesgerechten, gebakken aardappelen, kruidenboter

Gezondheid
Blad: Helpt bij vertering van vetten, bloedsomloop, aftreksel/thee als mondspoelwater

Salie; gebruik: Bloem en blad

In de keuken
Bloem: In salades, aftreksel/thee

Gezondheid
Anti schimmel en bevat oestrogenen, aftreksel/thee goed voor spijsvertering, zenuwen en bloedvaten, vermindert zweten, bij menstruatie en menopauze, verstevigt celweefsel

Selderij; gebruik: Zaad, blad en stengel

In de keuken
Blad en stengel: Soepen, stoofschotels, smaakmaker bij zoutloos dieët

Gezondheid
Zaad: Koken tegen winderigheid, bij sommige nierkwalen.
Blad: Als thee, positief voor diabetici, vochtafdrijvend.

Tijm; gebruik: Blad

In de keuken
Bouillon, marinades, sauzen, soepen

Gezondheid
Aftreksel/thee tegen kater, hoesten, keelpijn, slapeloosheid, goed voor de bloedsomloop, stimuleert aanmaak van witte bloedcellen

Lees ook Natuurlijke thee tegen hoesten…

Venkel; gebruik: Zaad, blad, stengel, bol

In de keuken
Zaad: in visschotels, brood, salades
Blad: Salades, groenten, soepen
Stengel: in salades
Bol: Geraspt op toast of brood, gekookt als groenten

Gezondheid
Zaad: Aftreksel/thee werkt sterk ontgiftend, bevordert de spijsvertering

Lees ook Natuurlijke thee tegen hoesten…

Vergeetmenietje; gebruik: Bloem, blad

In de keuken
Bloemen als decoratie

Gezondheid
Heeft haar strepen verdient bij TBC. Zet thee van de bloemen en het blad.

Vogelmuur

In de keuken
In de sla of kruidenboter verwerken of in een smoothy. Ook in rijst of pasta’s te gebruiken.

Gezondheid
Werkt vochtafdrijvend en is goed voor blaas en nieren

Vrouwenmantel; gebruik: Groen

In de keuken
Kruiden salades, licht bitter van smaak

Gezondheid
Aftreksel/thee voor en na de bevalling voor het samentrekken van de baarmoeder en reguleren van de cycles

Weegbree grote; gebruik: Blad

In de keuken
Kook de jonge blaadjes als spinazie.

Gezondheid
Trek er thee van bij verkoudheid en bronchitis.

Weegbree smalle; gebruik: Blad

In de keuken
Salades, op boterham met tomaat, strooi wat over de soep, als spinazie

Gezondheid
Heeft een wondhelend, ontstekingswerend, bloedstelpend, infectiewerend en antibacterieel, jeukwerende en schimmelwerende werking. Bij insectenbeten, blaren, schaafwonden, bloedende wonden, allergische huidaandoeningen, splinters.
Aftreksel/thee (zet als groene thee – max 80°C) gorgelen bij keelpijn, spoelen bij kiespijn, gekneusd blad in oor bij oorpijn

Witte klaver; gebruik: Blad en bloem