Loes Knetsch ©
Er zijn veel verhalen bekend van huismiddeltjes van grootmoeder bij kwaaltjes. Sommigen zullen zeker werken, bij sommigen heb je reden tot twijfel en bij sommigen zal je in de lach schieten. Vroeger gingen ze de natuur in om de kruiden te plukken of er was wel een kruidenvrouwtje. Als je op de hedendaagse ingrediënten lijstjes kijkt zal het je verbazen hoeveel kruiden van vroeger terug te vinden zijn.
Gelukkig is het meeste van wat oma adviseert tegenwoordig kant en klaar bij de drogist en de supermarkt te koop en hoeven we het weiland niet meer in.
De paardebloem
Iedereen is de paardebloem heel actief uit de tuin aan het verwijderen, maar het is een verschrikkelijk geneeskrachtig kruid.
Neem geen risico’s met kruiden
Je kunt teveel en verkeerde kruiden gebruiken. Het is niet zo dat, baat het niet, schaad het niet. Ga niet zelf aan het dokteren, laat eerst een arts een diagnose stellen. Koop kant en klare kruiden remedies alleen bij vertrouwde adressen. Ga in dit geval niet voor een “koopje”, maar let op de kwaliteitscontrole en wie de producent is. Overschrijdt ook nooit de aanbevolen hoeveelheid die op het kruiden product staat. Let ook op de houdbaarheidsdatum. Als je zelf kruiden droogt is de houdbaarheid/werkzaamheid ongeveer 3 maanden tot een jaar.
Bij deze huismiddeltjes van grootmoeder bij kwaaltjes moet ik wel een kanttekening plaatsen. Ik heb er geen idee van of ze werken. Dat zal de praktijk uitwijzen als je last heb van een kwaaltje en dit uitprobeert.
Aambeien
Kersen en bessen werken vaatversterkend. Maak een kompres van paardekastanje en ga daar elke dag een uurtje op zitten. Bij pijnlijke uitwendige aambeien kun je misschien beter een zalfje halen met lidocaïne.
Acne
Wassen met een aftreksel van kamille, of een theezakje kamille op de puistjes leggen, en na afspoelen en droogdeppen, met een wattenstaafje aanstippen met citroen. Of gebruik teatree olie, met een wattenstaafje aanstippen. Eet geen suiker.
Aften

Weegbree bij aften
Spoelen met Heelkruid (Sanikel, Sanicula europaea), weegbree en klisblad thee. Geroosterde koffiebonen, afgekoeld, op de aften houden. Of spoel en gorgel met saliethee. Of spoel met zout water(1 theelepel zout in 1 kopje water).
Afrodisiacum
Zwaarherik, bij ons bekent als Rucola, wordt sinds mensenheugenis gezien als afrodisiacum (* is een middel dat wordt gebruikt met het doel de geslachtsdrift te stimuleren). Rucola kan als salade, kort geroerbakt en aan het eind van de baktijd op de pizza geserveerd worden.
Artritis
Selderijzaad kan uitstekend werken bij artritis en jicht. Kook 1-2 gram gedroogd zaad in 1 kop water en neem dit over 3 porties verdeeld over de dag. Lees ook: Chocolade en artritis klachten
Blaasontsteking (beginnende)
Een paar glazen gekookt heet water. Sap van cranberries beschermen de urinewegen tegen schadelijke bacteriën. Drink minimaal 1,5 liter water per dag. Ga altijd plassen na de gemeenschap. En veeg van voor naar achter af. Drink gerstewater. (Kook een theelepel gerst 1 uur in een liter water.) Neem elke 20 minuten een kopje gerstewater)
Bloeddruk
Paardebloem thee en meidoornbessen werken bloeddruk regulerend.
Bloedneus
Leg een koud kompres of een sleutel in de nek.
Bloedsuiker
Bosbessen eten kan je bloedsuiker verlagen.
Bloedzuiverend
Brandnetel thee werkt bloedzuiverend. Ook kurkuma werkt bloedzuiverend en kan helpen bij huidproblemen.
Brandwonden
Water, water, water, de rest komt later. Aloë Vera gel werkt verzachtend en helend op brandwonden. Ook medicinale koud geslingerde honing werkt genezend bij brandwonden.
Buil op het hoofd
Boter erop.
Candida infectie
Neem een bad met paardebloemblaadjes.
Celulitis
Eet paardebloemblaadjes door de sla en zet er thee van. (50 gram verse paardebloemblaadjes op een halve liter water.) Drink er elke dag 1 kopje van.
Darmkrampen (bij babies)
Venkelthee. Als je borstvoeding geeft, drink zelf venkelthee. Het heeft effect op de darmkrampjes en verhoogd de productie van borstvoeding. Ook dagelijks probiotic yoghurt eten kan helpen bij een huilbaby.
Depressie
Sint Janskruid wordt tot op de dag van vandaag nog steeds gebruikt als anti-depresieva.
Dermatitis
Eet vaak wortels en bewaar het kookvocht van de wortels om op de aangedane huid te smeren. Beta-caroteen is erg goed voor de huid. Komkommersap of schijfjes werken kalmerend.
Diabetis type II
Gebruik blauwe bes en paardebloem thee en eet daarnaast producten die rijk zijn aan chroom, magnesium, mangaan en zink.
Diarree
Gedroogde blauwe bosbessen, goed kauwen en doorslikken. Of drink ongezoete blauwe bessen of vlierbessensap. Ook rozenbottels zijn er goed
voor.
Eetlust (verminderde)
Neem een aperatiefje van wortelsap met waterkers een half uurtje voor de maaltijd. Of drink ginsengthee met karwij een half uurtje voor de maaltijd.
Galblaas
Neem dagelijks één eetlepel koud geperste olijfolie met citroensap. Drink pepermuntthee of kamillethee en beperk dierlijke vetten.
Griep
Neem vlierbessen sap, eet vlierbessen en drink vlierbessenthee. Eet veel rode groente en fruit. Daar zit resveratrol is en werkt uitstekend bij griep en verkoudheden.
Hart, preventie
Eet dagelijks een handvol walnoten, deze bevatten omega 3 en werken preventief op een hartaanval en/of beroerte.
Hoofdpijn
Oma nam altijd een heet voetbad. Ook een geplet rodekool blad op het hoofd, of citroenschil schijnt te helpen. Daarnaast had ze het over een kompres met fijngemalen munt, saffraan of eiwit. Thee van hondsdraf of rozemarijn, en natuurlijk eau de cologne of lavendelwater op een zakdoekje. Ik kan het nog steeds ruiken. Van Boldoot 🙂 Ik zie haar nog steeds voor mij met een zakdoekje met Eau de Cologne.
Hooikoorts
Begin in oktober al dagelijks met bijen pollen, lokaal geproduceerd. Zet thee van vlierbessen en brandnetel en neem dagelijks een theelepel honing met kaneel (kan ook door de thee als deze is afgekoeld tot +- 40°)
Huid (Droge huid en eczeem)
Drink minstens 1,5 liter water per dag. Neem een havermout bad (doe 2 kopjes havermout in een zakje en neem een bad van maximaal één kwartier). Drink brandnetel thee. Rode klaver bloemen thee kan werken tegen psoriasis. Eet voedingsmiddelen die rijk zijn aan vitamine A, D, en E.
Huid (hoofd)
Maak een aftreksel van tijm en masseer de hoofdhuid hiermee.
Huid (schimmel)
Verbindt met een lapje honing of appelazijn en laat het ‘s nachts intrekken.
Incontinentie (‘s nachts)
Vermijdt urine verhogende producten te eten na 15 uur ‘s middags, zoals aardbeien, spinazie en rabarber. Drink ‘s avonds ook geen cafeïne of alcohol houdende producten.
Insecten steken
Haal, wanneer nodig, eerst de angel eruit, wrijf vervolgens met een halve ui over de steek. Tip aan met teatree olie.
Jeuk
Maak een kompres van goudsbloemen. Drink tijmthee.
Kanker preventie
Knoflook is een natuurlijk antibioticum en kan infecties voorkomen en heeft een preventieve werking op maag en darm kanker. Lees ook: Kan je teveel knoflook eten? Ja, dat kan!
Kater
Drink elk uur een kopje razemarijnthee en eet een banaan.
Kater (voorkomen)
Neem afwisselend een glas alcohol, een glas water.
Keelpijn
Gorgelen met kamille of zout water helpt. Ook sabbelen op gedroogde pruimen of thee met valeriaanwortel en honing. Kauwen op een

Kruidnagel
Klieren (opgezette)
Eet elke dag een teentje rauwe knoflook.
Koorts
Veel drinken. Drink thee van vlierbloesem of pepermunt en sap van sinaasappel en zwarte bessen. Koel af met koude natte doeken.
Kuitkramp
Leg een ijzeren voorwerp in bed, of koper, maar ze zei, ijzer is beter. Draag ‘s nachts sokken en beenwarmers. Drink een kopje bouillon voor het slapen gaan.
Lever
Dagelijks een glas bietensap drinken is volgens oma een zeer heilzame kuur voor de lever. Ook de artisjok heeft een goede werking op de lever en de galproductie. De artisjok breekt ook bloedvetten af en is daarom erg goed bij verhoogd cholesterol. 1-2 eetlepels artisjoksap voor de maaltijd.
Ook zuring is goed voor de lever. De blaadjes kun je gebruiken door de sla. Zuring werkt ontgiftend. Drink paardebloem thee.
Libido verhogend
Voor vrouwen frambosenthee, voor mannen damianathee. Ook maca kan helpen.
Likdoorns
Leg gedurende de nacht een schijfje citroen op de likdoorn, doe er een verbandje om. Herhaal dit 14 dagen.
Lippen, Gebarsten
Doe er olijfolie of kokosolie op. Hang bakjes water aan de CV.
Lippen (koorts)
Kneus en pers het sap van goudsbloemen en breng aan met een wattenstaafje.
Luieruitslag
Gebruik geen talkpoeder maar maïzena in de plooitjes. Calendulazalf (goudsbloem) en laat zo veel mogelijk in de blote billen lopen.
Luizen
Luizen smoor je met kokosolie, smeer het haar in laat even intrekken en spoel uit. Of maak een zeer sterk aftreksel van boerenwormkruid en was het haar hiermee, verder kammen met de luizenkam.
Menopauze
Eet voedsel met plantaardig hormoon. Zoals soya, erwten, bonen, venkel, rabarber, alfalfa, volkoren granen, zaden, selderie, lijnzaad (1 eetlepel per dag) en fruit. Drink perpermuntthee bij nachtzweten.
Menstruatie klachten
Gebruik Teunisbloemolie, deze is in capsules te krijgen. Lijnzaadthee met kaneel of thee van pepermunt en melisse. Sint Janskruid tegen prikkelbaarheid.
Migraine
Een houten wasknijper op de onderkant van de grote teen en op de onderkant van de duim zetten, direct als je een aanval voelt opkomen. Grote kans dat de aanval niet doorzet. Ook een hapje zout of een kop zwarte koffie zou dit effect kunnen hebben. Ook zeiden ze vroeger dat een eetlepel levertraan zou helpen, gelukkig hebben we nu visolie capsules. Of neem 2-3 blaadjes moederkruid, tegenwoordig ook in capsule- en tablet vorm te krijgen, het werkt preventief en wordt gebruikt als onderhoudsdosis. Drink thee van rozemarijn.
Misselijkheid bij zwangerschap
Drink muntthee en eet asperges of kweeperen. Drink gemberthee of kauw op een stukje verse gember.
Nagels vingers
Volgens oma deed bijenwas voor de nagelriemen wonderen, lekker ‘s nachts in laten trekken. Kauwen op dillezaad werkt van binnenuit.

Dille
Nagels tenen
Bij ontstoken teennagels, dagelijks twintig minuten in een voetenbadje met soda.
Netelroos
Drink brandnetelthee of kamillethee. Was het gebied met kamillethee. Smeer Aloë Vera gel erop.
Nierstenen
Drink kweekgrasthee en paardebloemthee.
Obstipatie
Drink meer water, minstens 1,5 liter per dag. Drink het zelfgemaakte sap van spinazie, komkommer en tomaat uit de sapcentrifuge of blender. En het sap van appel en druiven, ook zelf gemaakt zonder enige toevoegingen.
Oedeem
Peterselie werkt vochtafdrijvend. Gebruik echter niet meer dan de culinaire hoeveelheid tijdens de zwangerschap! Drink dagelijks 2 kopjes lauwe paardebloemthee met duizendbladthee.
Ogen en wallen
Leg de gebruikte theezakjes van zwarte thee in de koelkast. Gebruik ze koud als oogkompressen.
Ongedierte bestrijden
Leg lavendel zakjes tegen motten in je kledingkast.
Oog (Blauw)
Een washandje met ijsklontjes erin erop leggen.
Oorpijn

Knoflook
Doe een teentje knoflook in de gehoorgangopening. Niet persen of kneuzen. Gewoon teentje afbreken en in de gehoorgang doen. Zet ook het hoofdeind van het bed iets hoger of slaap met een extra kussen.
Osteoperose
Neem voor elke maaltijd een eetlepel appelazijn in een kopje water en eet oestrogeen en calcium rijk voedsel zoals soya producten en vette vis. Drink paardebloemwortelthee.
Ouderdomsverschijnselen
Drink dagelijks groene thee en gebruik knoflook.
Overgewicht
Oma zei altijd, elk pondje gaat door het mondje en waar je niet voor bid daar word je dik van. Met andere woorden, van elk tussendoortje, koekje, ijsje, snack of frisdranken.
Prikkelbare darm
Eet pepermuntjes en drink pepermuntthee.
Prostaat
Gebruik dagelijks een eetlepel lijnzaadolie.
Psygische problemen
Zoek een vertrouwenspersoon om mee te praten.
Raynaud, syndroom van
Drink dagelijks 2 kopjes thee getrokken van cayenne peper, korianderzaad, kruidnagel, gember en kaneel.
Reisziekte
Drink gemberthee voordat je op pad gaat of kauw op een stukje verse gember.
Reuma
Eet verse vis, wortels, kersen, noten en bosbessen. Denk ook eens aan het vermijden van chocolade.
Slapeloosheid
Oma vertelde dat het van groot belang is hoe je bed staat. Het hoofdeinde naar het noorden gericht schijnt volgens haar een oplossing te bieden tegen slapenloosheid. Valeriaan kan de kwaliteit van de slaap verbeteren en de handen en polsen onder de koude kraan houden voor het slapen gaan werkt volgens oma rustgevend. Saliethee kan een drukke geest kalmeren. Eet een handvol kersen voor het slapen gaan, in kersen komt relatief veel melatonine voor. Of eet banaan en wat dadels. Drink ‘s avonds een kopje selderiezaadthee. Leer mediteren.
Slechte adem
Spoelen met kamille thee. Kauwen op een takje peterselie of op een koffieboon.
Snurken
Drink geen alcohol
Spierpijn
Spijsvertering
Brandnetel thee. Ook verse ananas en meloen hebben een gunstig effect op de spijsvertering. Ook is de houding op het toilet niet goed. Van nature moet de mens hurken. Die hoge senioren WC’s maken dat de darmen niet goed kunnen legen. Zet je voeten daarom op een opstapje.
Drink munt thee bij een prikkelbare dikke darm.
Steenpuisten
Behandel je met groenekool bladeren. Kook het blad tot het slap is. Doe het dan in een gaasje en verbind het. Laat het gedurende de nacht zitten.
Stoelgang
Eet meer vezels. Elke dag een paar eetlepels havermout kan je stoelgang verbeteren. Ook een eetlepel lijnzaad per dag kan enorm goed helpen. Lijnzaad bevat ook omega 3 en is erg goed voor je huid. Houd je wel aan 1 eetlepel per dag, teveel lijnzaad is zeker niet goed.
Strontje
Maak een kompres van watten en een gaasje eromheen en doop in een warm aftreksel van goudsbloem. Houdt dit minimaal 10 minuten 2x per dag op het oog, herhaal zolang nodig.
Tand-, kies problemen
Eet zonnebloempitten bij bloedend tandvlees. Kauw op een kruidnagel bij kiespijn. Spoel met kamille thee. Verzacht en verzorg met Aloë Vera sap.
Vaat ziekten
Gebruik meer vitamine C, drink Ginkgo Biloba thee. Ook knoflook heeft een heilzame werking.
Verhoogde bloeddruk
Kauw flink op een eetlepel ongewassen krenten, op een nuchtere maag. Drink pure tomatensap.
Verkoudheid en griep
Stoom met water waar een druppel jodiumtinctuur en een snufje zeezout in zit. Of stoom met echinacea bij een infectie van de bronchiën.
Rasp een beetje verse gember, en vermeng met honing en citroen.
(Gebruik niet meer dan 4 gr. gember per dag, een gemberknol uit de supermarkt weegt ± 120-150 gr.)
Bij overmatige slijmvorming: Drink thee van steranijs.
Hyssop thee is zeer goed bij alle ademhalingsproblemen.
Gebruik elke dag wat zwarte peper om verkoudheden buiten de deur te houden.
Tijm thee werkt slijmoplossend en is goed tegen hoesten, verkoudheid en griep.
Eet vlierbessen bij griep.
De waterkers is makkelijk zelf te kweken en is zeer goed bij verkoudheden en luchtwegaandoeningen.
Eet veel rode groente en fruit. Daar zit resveratrol is en werkt uitstekend bij griep en verkoudheden.
Verstopping
Op de nuchtere maag een glas zuurkoolsap. In de nacht geweekte pruimen ‘s morgens opwarmen op de nuchtere maag eten. Een eetlepel lijnzaad of tarwe zemelen of havermout ‘s ochtends en ‘s avonds kan ook helpen. Maar niet meer dan een eetlepel per keer.
Verstopte neus
Neem een korrel zwarte peper en steek er een naald in. Houd de zwarte peper boven het vuur. Adem de peperrook in. Jou neusverstopping wordt onmiddellijk verholpen.
Vingerkloofjes
Insmeren met olijfolie met een beetje citroensap.
Voeten (Koude)
Neem wisselbaden met warm en koud water. Eerst in warm water, als ze goed warm zijn in het koude badje. Wissel dit een paar keer af.
Voetschimmel
Neem dagelijks af met half appelazijn/ half alcohol. Draag wollen sokken.
Vruchtbaarheidsproblemen
Dit is echt zo’n “Oma” advies! Doe het 2x daags op doktersrecept.
Wagenziekte
Bij linkshandigen een watje in het rechter oor en bij rechtshandigen een watje in het linker oor. Drink thee van basilicum of gemberthee.
Wakker blijven
Wij denken al snel aan sterke koffie, maar oma zei, eet iets zouts en drink jasmijn of munt thee.
Waterpokken
Verlicht de jeuk met thee van vlierbloesem.
*note: Aloe lips van FLP werkt ook fantastisch. Elke waterpok aanstippen.
Winderigheid
Eet altijd appel(moes) bij kool en peulvruchten of eet een appel als toetje. Drink een glas gemberthee voor de maaltijd.
Wormpjes (Aarsmaden)
Doe je kind ‘s nachts wantjes aan, tape ze vast rond de polsen, om krabben en her besmetting te voorkomen. Houd de nagels kort en was handjes na het buitenspelen, wc bezoek en voor dat er iets gegeten wordt.
Wratten
Gebruik tarwekiemolie. In capsulevorm te krijgen. Wrijf er met de binnenkant van een aardappelschil overheen. Smoor een wrat met duck tape, laat een week zitten. Opa smeerde hem in met de fluim van zijn pruimtabak. Dat scheen het goed te doen. Knijp elke dag een verse druppel paardebloemsap uit de stengel op de wrat.
Zonnebrand
Verzorg met Aloë Vera gel. Drink zuring thee.
Zweetvoeten
Leg een paar blaadjes lavas in je schoenen. Lavas is ook wel bekend onder de naam “maggiplant”.
Zwellingen
Valkruid, beter bekent als Arnica, kan in een pakking gebruikt worden tegen zwellingen. Valkruid is giftig en alleen geschikt voor uitwendig gebruik.
Uit grootmoeders tijd
Kruiden conserveren en bewaren
Afkoken
Laat kruiden met water 30 minuten koken zonder de deksel op de pan zodat de helft van het water verdampt.
Aftreksels
Aftreksels maak je van verse of gedroogde blaadjes, bloemen en/of stengels en wortels. Kwets ze in een schone doek/ met de deegroller b.v. Doe daarna ongeveer 3 eetlepels in een glas of pot met +/- 0,5l heet water. Aftreksels drink je en blijven maar een paar uur goed.
Drogen
De ideale temperatuur voor het drogen van kruiden is 32°. Je kunt speciale droogmachines kopen die op de juiste temperatuur kunnen worden ingesteld. Anders is een donkere, goed geventileerde plaats in huis een manier om je kruiden te drogen. Veelal bij elkaar gebonden trosjes ophangen.
Etherische olie
Dit wordt gemaakt met behulp van distillatie en is gecompliceerd, kostbaar en tijdrovend. Het is een professioneel vakgebied en zelf moeilijk te maken. Etherische oliën zijn alleen voor uitwendig gebruik.
Kompressen
Een kompres is koud. Een stukje stof wat in een kooksel of aftreksel is gedoopt en op de zere plek gelegd.
Kooksels
Bij kooksels kook je de kruiden, of schoongemaakte gesneden wortels van de plant. ongeveer 25gr/1l water. Na het koken zeven.
Kruidenthee
Kan van verse en gedroogde kruiden gezet worden. 1 tl gedroogde kruiden op 1 kopje water. 3 tl verse kruiden op 1 kopje water. Laat de thee 5 minuten trekken en zeef hem dan. Warm en koud te drinken.
Oliën

Zonnebloem
50gr. fijngemalen kruiden in 3dl olie. 2 weken op een warme, liefst zonnige plaats bewaren. Daarna zeven en verse kruidentakjes toevoegen. Nogmaals 2 weken laten staan, warm en zonnig. En de olie is klaar voor gebruik.
Pakkingen
Een pakking maak je door kruiden in een doek te vouwen en de kruiden zo te koken tot ze gaar zijn. Daarna wring je de nog warme wat afgekoelde doek wat uit en leg je op de zere plek. Vervolgens wikkel je een droog verband om de doek om de pakking op zijn plaats te houden.
Poeders
Gedroogde plantdelen fijn gemalen of in een vijzel fijn gestampt tot poeder.
Pot-pouri
Verschillende gedroogde kruiden en/of bloemen door elkaar in een schaaltje of potje waar eventueel wat etherische olie overheen is gesprenkeld.
Culinaire pot-pouri
Kaneelstokjes
Steranijs
Kruidnagel
Laurierblad
Jeneverbes
Peperkorrels
Siroop
Een aftreksel mengen met honing of suiker en in laten koken tot het stroperig wordt.
Trekken
Doe kruiden met water in een pan en laat 30 minuten zachtjes koken met de deksel op de pan.
Tincturen
Om een tinctuur te maken wordt vaak brandewijn gebruikt. Kruiden met brandewijn. Verhouding 100 gram poeder kruiden of 200 gram gehakte kruiden mengen met /0,5 liter alcohol van ongeveer 30%. Doe het in een goed af te sluiten pot en schud de pot 2 keer per dag. Na 2-4 weken is de tinctuur gebruiksklaar. Zeef het in een doek en knijp zo goed mogelijk uit. Gebruik per keer 5-15 druppels op 1 kopje water. *note: Gebruik geen medicinale alcohol.
Weken
Kneus de kruiden en week ze een paar uur in alcohol, bv. brandewijn of wodka, wijnazijn of olie. Zeef in een doek, goed uitknijpen, herhaal dit proces totdat het de juiste sterkte heeft.
Zalven en crêmes
Deze zijn makkelijk zelf te maken. van
25 gram bijenwas, lanoline of cacaoboter
1 dl koud geperste plantaardige (kruiden)olie
25 gram kruiden, of plantdelen naar keuze
Een paar druppels etherische olie
Laat de bijenwas (of lanoline/cacaoboter met de olie en de kruiden 10 minuten zachtjes pruttelen. Zeef het in een doek, knijp goed uit, doe als laatste de etherische olie druppeltjes erbij. Bewaar het in een afgesloten potje in de koelkast.